vị vua cuối cùng của nhà lý là ai

Lý Chiêu Hoàng (chữ Hán: 李昭皇; 1218 - 1278), Chiêu Hoàng Đế (昭皇帝) hoặc Chiêu Thánh Hoàng Hậu (昭聖皇后) là Nữ Hoàng của đế quốc Đại Việt, cũng chính là Hoàng Đế ở đầu cuối của triều đại căn nhà Lý, trị vì như thế từ thời điểm năm 1224 cho tới năm 1225. Bà là Nữ Hoàng có một không hai nhập lịch sử dân tộc nước ta, tuy nhiên ko nên là vị vua phái nữ trước tiên, vị nữ giới quân căn nhà trước tiên là Nữ Vương Trưng Trắc.^{[1][chú quí 1]} Bà được chủ yếu vua phụ thân Lý Huệ Tông rời khỏi chỉ truyền ngôi, mặc dù bên phía trong sở hữu kĩ năng bởi sự sắp xếp của Điện Tiền Chỉ Huy Sứ -Trần Thủ Độ, người đang được cầm quyền lực tối cao nhập triều, mặt khác cũng chính là cậu của bà.

Năm 1225, Chiêu Hoàng được Trần Thủ Độ bố trí nhường nhịn ngôi cho tới Trần Cảnh (Trần Thái Tông), triều đại căn nhà Lý thống trị Đại Việt rộng lớn 200 năm tiếp tục đầu tiên kết giục. Sau Lúc nhượng vị, Chiêu Hoàng trở nên nương nương của Thái Tông cho tới Lúc bị phế truất truất nhập năm 1237 vì như thế ko sinh được con cái nối dõi. Thuận Thiên Công Chúa, người kế tiếp vị ngôi nương nương tiếp sau đó, đó là chị ruột của bà. Sau năm 1258, ở tuổi hạc 40, bà tái mét giá chỉ lấy Lê Phụ Trần, một viên tướng tá sở hữu công tương trợ Trần Thái Tông tránh bị truy kích nhập đợt quân Nguyên nhập cướp. Hai người sinh sống cùng nhau rộng lớn hai mươi năm và sinh được một trai là Thượng Vị Hầu-Lê Tông và 1 gái là Ứng Thụy Công Chúa-Lê Ngọc Khuê. Bà chết thật ngay lập tức sau Thái Tông khoảng tầm một năm.

Cuộc đời của bà lênh láng phức tạp và thảm kịch, Lúc trở nên một hero cốt yếu nhập cuộc lay động triều đại lênh láng kịch tính thân thiện căn nhà Trần và căn nhà Lý. Vốn dĩ là công chúa, sau trở nên nữ giới nhà vua, rồi lại trở nên nương nương và bị giáng làm mướn chúa, cuộc sống của Lý Chiêu Hoàng khiến cho hậu thế Reviews là một trong những quy trình lênh láng phức tạp, cũng trở nên mối cung cấp hứng thú của thật nhiều kiệt tác ganh đua, ca, nhạc, họa và năng lượng điện hình họa.

Thân thế[sửa | sửa mã nguồn]

Lý Chiêu Hoàng ban sơ mang tên là Lý Phật Kim (李佛金), sau thay đổi theo gót thương hiệu húy là Lý Thiên Hinh (李天馨), là đàn bà loại nhị của Lý Huệ Tông-Lý Hạo Sảm - vị vua loại 8 của triều đại căn nhà Lý. Mẹ của bà là Linh Từ Quốc Mẫu-Trần Thị, thông thường bị dã sử và người tân tiến gọi là "Trần Thị Dung", đàn bà của Trần Lý, sau trở nên nương nương của Huệ Tông. Không rõ ràng Lý Thiên Hinh sinh ngày từng nào, chỉ biết bà được sinh vào thời gian mon 9 (ÂL), năm Mậu Dần (1218), tức năm loại 8 niên hiệu Kiến Gia, điểm bà được sinh rời khỏi có lẽ rằng là bên trên kinh thành Thăng Long. Tước hiệu ban sơ là Chiêu Thánh Công Chúa (昭聖公主).

Trên bà sở hữu một chị gái là Thuận Thiên Công Chúa, sau được gả cho tới Khâm Minh Đại Vương-Trần Liễu - nam nhi trưởng của Trần Thừa và là anh trưởng của Trần Thái Tông-Trần Cảnh. Vào thời khắc bà được sinh rời khỏi, Lý Huệ Tông tiếp tục sớm vạc bệnh dịch điên, triều đình trọn vẹn rớt vào tay chúng ta Trần nhưng mà đại biểu là Trần Tự Khánh - lúc ấy đang được lưu giữ dịch vụ Thái Úy, quyền phụ chủ yếu. Trần Tự Khánh là anh loại của Trần Thị Dung, tức là chưng ruột của Chiêu Thánh^[2]. Một người chưng không giống của Chiêu Thánh là Trần Thừa, lưu giữ chức "Nội Thị Phán Thủ" (内侍判首) - thống trị những quan tiền nội thị đáp ứng ngay sát cho tới Lý Huệ Tông^{[3][chú quí 2]}.

Năm Nhâm Ngọ, tức năm Kiến Gia loại 12 (1222), Huệ Tông đem những lộ nội địa đều phân tách cho tới nhị nàng công chúa đàn bà của tớ (triều Lý sở hữu tổng 24 lộ), lấy những hoành nô nằm trong lệ và quân nhân bạn dạng lộ, phân tách nhau thực hiện giáp^[4]. Sau Lúc Trần Tự Khánh chết thật, Trần Thừa được sử dụng tiếp thực hiện Thái Úy Phụ Chính, nhập triều ko xưng thương hiệu, một người cậu không giống của Chiêu Thánh là Trần Thủ Độ lại được Huệ Tông phú cho tới sở hữu chức Điện Tiền Chỉ Huy Sứ (殿前指揮使), vận hành những cơ cấu tổ chức quân sự chiến lược cốt yếu của hoàng cung.

Hoàng đế cuối cùng[sửa | sửa mã nguồn]

Được nhường nhịn ngôi[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Giáp Thân, Kiến Gia năm loại 14 (1224), mon 10, Lý Huệ Tông rời khỏi chỉ lập Chiêu Thánh thực hiện Hoàng Thái Tử (皇太子) rồi truyền ngôi^{[chú quí 3]}, thay đổi niên hiệu là Thiên Chương Hữu Đạo (天彰有道), tôn hiệu là Chiêu Hoàng (昭皇). Lý Huệ Tông xuống tóc ở miếu Chân Giáo nhập đại nội^{[5][chú quí 4]}.

Năm Ất Dậu, Thiên Chương Hữu Đạo năm thứ hai (1225), chúng ta Trần bởi cầm quyền bính, thứu tự được ban chức tước đoạt cần thiết cho tới con trẻ nhập chúng ta, đáng chú ý nhất là thật nhiều con cái con cháu chúng ta Trần được tuyển chọn nhập cung nhằm sung nhập những dịch vụ hầu nhập đại nội, thân mật với Chiêu Hoàng, gồm những: "Lục Hỏa Thị Cung Ngoại" (六火侍宫外), "Chi Hầu" (祗侯) và "Nội Nhân Thị Nội" (内人侍内), thông thường thay cho nhau trực chầu hầu^{[6][chú quí 5]}. Lúc này, dịch vụ của Trần Thủ Độ tiếp tục khái quát cho tới nỗi "coi lưu giữ từng việc quân sự chiến lược nhập ngoài trở thành thị", trong những con trẻ nhập cung hầu Chiêu Hoàng thì sở hữu Trần Bất Cập là con cháu gọi Trần Thủ Độ vày chú - được phong "Cận Thị Thự Lục Cục Chi hậu" (近侍署六局祗候), ngoại giả còn tồn tại Trần Thiêm thực hiện "Chi Ứng Cục" (祗應局) và Trần Cảnh thực hiện "Chánh Thủ" (政首)^{[chú quí 6]}. Chánh Thủ-Trần Cảnh, là nam nhi thứ hai của quan tiền Thái Úy-Trần Thừa, mới nhất 8 tuổi hạc được đi vào hầu ngay sát Chiêu Hoàng, ban sơ đơn giản ở phía bên ngoài năng lượng điện, tiếp sau đó phụ trách cứ đem nước rửa ráy cho tới Chiêu Hoàng nên nhập hầu bên phía trong. Trần Cảnh nằm trong ngay sát tuổi hạc với Chiêu Hoàng, được Chiêu Hoàng thân mật, yêu thương mến, hoặc trêu đùa. Trần Thủ Độ lấy cơ hội cơ hình thành cuộc hôn nhân gia đình thân thiện Chiêu Hoàng và Trần Cảnh rồi gửi phú triều chánh bằng phương pháp nhằm Chiêu Hoàng nhường nhịn ngôi cho tới ông chồng. Từ cơ, căn nhà Trần được xây dựng.

Năm Ất Dậu (1225), ngày 21 mon 10 (tức ngày 22 mon 11 dương lịch), Chiêu Hoàng xuống chiếu nhường nhịn ngôi cho tới Trần Cảnh. Ngày 11 mon 12 năm ấy (tức ngày 10 mon một năm 1226), Chiêu Hoàng quăng quật hoàng bào mời mọc Trần Cảnh đăng vương ngọc hoàng ở năng lượng điện Thiên An, dựng lên căn nhà Trần, sử gọi là Trần Thái Tông^[8]. Chiêu Hoàng được Thái Tông lập thực hiện nương nương, thay đổi gọi là Chiêu Thánh. Từ trên đây căn nhà Lý trọn vẹn kết thúc sau 216 năm thống trị.

Quá trình truyền ngôi[sửa | sửa mã nguồn]

Cuốn sách sẽ là cỗ biên niên sử nhanh nhất của nước ta - Đại Việt Sử Lược^{[chú quí 7]} - tiếp tục chép lại quy trình truyền ngôi cho tới dòng tộc căn nhà Trần cực kỳ phức tạp. Theo như sách này ghi lại, Huệ Tông truyền ngôi hoàn thành vẫn lưu giữ tầm quan trọng chủ yếu trị cần thiết, và ông tiếp tục căn nhà trương dàn xếp nhường nhịn ngôi, bên dưới sự thêm phần không hề nhỏ của Thái Úy-Trần Thừa nằm trong Trần Thủ Độ (sách này chép Thủ Độ đang được lưu giữ tước đoạt "Thượng Phẩm Phụng Ngự" 上品奉御), sau thời điểm truyền ngôi cho tới chúng ta Trần thì Huệ Tông mới nhất xuống tóc.

Quá trình nhưng mà Lý Chiêu Hoàng truyền ngôi cho tới chúng ta Trần, vấn đề kể từ sách Đại Việt sử ký toàn thư chép sở hữu ý xác minh là vì Trần Thủ Độ đứng sau và thao túng, tầm quan trọng của Trần Thừa và Lý Huệ Tông trọn vẹn bị lược quăng quật đi:

Theo cơ, Lý Chiêu Hoàng đăng vương nhập mon 6 năm Ất Dậu (năm 1225) và nhường nhịn ngôi nhập mon 11, chỉ vỏn vẹn ngay sát nửa năm bên trên ngai vàng vàng.

Sự việc Phùng Tá Chu răn dạy can ko được ghi cụ thể ở Toàn thư nhưng mà chỉ ghi ở Sử lược, tuy vậy Lúc biên chép về sự việc việc nhường nhịn ngôi thì Ngô Sĩ Liên tiếp tục loại gián tiếp xác nhận mẩu chuyện Phùng Tá Chu răn dạy Huệ Tông nhường nhịn ngôi chúng ta Trần: "Các quan tiền bấy giờ không một ai suy nghĩ gì cho tới xã tắc, làm cho Phùng Tá Chu viện dẫn việc Lữ hậu và Võ hậu thực hiện cớ nhưng mà trở thành rời khỏi việc Chiêu Hoàng nhường nhịn ngôi cho tới chúng ta Trần, ấy là người dân có tội với chúng ta Lý". Vấn đề này minh chứng vấn đề Phùng Tá Chu tác động chuyện Huệ Tông ra quyết định lựa chọn Trần Cảnh thực hiện rể kể từ Sử lược là đúng chuẩn. Sách Khâm lăm le Việt sử thông giám cương mục sở hữu câu nói. đánh giá và nhận định rằng:

Nửa đời sau[sửa | sửa mã nguồn]

Sau Lúc nhường nhịn ngôi, Lý Chiêu Hoàng được lập thực hiện nương nương, trở nên vị nương nương trẻ con tuổi hạc nhất nhập lịch sử dân tộc, vì như thế Lúc cơ bà mới nhất 8 tuổi hạc. Bà cộng đồng sinh sống với Trần Thái Tông rộng lớn 10 năm, không tồn tại biên chép gì rõ ràng về bà nhập trong cả thời hạn này.

Năm Đinh Dậu, Thiên Ứng Chính Bình loại 6 (1237), rộng lớn 10 năm nhưng mà Thái Tông nằm trong Chiêu Thánh không tồn tại con cái, Thái Sư-Trần Thủ Độ nằm trong Thiên Cực công chúa bồn chồn hãi huyết hệ hoàng tộc bị đứt đoạn, nên nghiền Thái Tông nên quăng quật Chiêu Thánh nhằm lấy chị dâu là Thuận Thiên Công Chúa đang xuất hiện bầu 3 mon. Trần Thái Tông cảm nhận thấy chuyện này hổ thẹn thò, đang được tối trốn ngoài kinh trở thành nhằm lên bắt gặp sư Phù Vân ở Yên Tử nương nhờ. Trần Thủ Độ một vừa hai phải dụ dỗ một vừa hai phải tạo nên mức độ nghiền, ở đầu cuối Thái Tông cũng nên Chịu đựng nghe theo gót. Thuận Thiên Công Chúa được lập thực hiện nương nương thay cho thế, Chiêu Thánh bị giáng thực hiện "công chúa" - tức mặt hàng nước ngoài mệnh phụ^[9]. Vì chuyện này, Hoài Vương-Trần Liễu nổi loàn ở sông Cái, nhiều năm nhiều mon không ngừng nghỉ. Cuối nằm trong, Trần Liễu cho tới van lơn Thái Tông thả tội, nhị bạn bè ôm nhau khóc thảm thiết. Sau cơ, Liễu được thay đổi phong hiệu thực hiện "An Sinh Vương" (安生王), được ban những vùng An Sinh, An Phụ, An Dưỡng, An Hưng, An Bang thực hiện ấp thang mộc (nay nằm trong nhị thị trấn Đông Triều và Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh). Những tướng tá sĩ và lính tráng theo gót Trần Liễu làm mưa làm gió đều bị xử tử^[10].

Từ ấy cho tới rộng lớn trăng tròn năm tiếp theo, chủ yếu sử ko hề kể hành trạng của bà. Sách "Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió" của Lê Thái Dũng sở hữu kể về một truyền thuyết rằng Chiêu Thánh sau thời điểm bị giáng tiếp tục xuống tóc bên trên miếu Linh Tiên của làng mạc Giao Tự (nay nằm trong xã Kim Sơn, thị trấn Gia Lâm, Hà Nội), mặc dù thế văn bạn dạng minh chứng cực kỳ mơ hồ^[11]. Năm Mậu Ngọ, Nguyên Phong năm loại 8 (1258), sau trận chiến với quân group Mông Cổ trong đợt người Nguyên nhập cướp, Trần Thái Tông gả Chiêu Thánh cho tới quan tiền Ngự Sử Trung Tướng- Lê Phụ Trần, vốn liếng thương hiệu Lê Tần (黎秦), người Ái Châu^{[chú quí 11]}, vì như thế sở hữu công phò gom căn nhà Vua nên được Thái Tông ban thương hiệu "Phụ Trần" (có nghĩa gom chúng ta Trần) và ban cho tới chức Ngự Sử Đại Phu, sách An Nam Chí Lược ghi Lê Phụ Trần được phong "Nhập Nội Phán Thủ" (入內判首) và còn được ban tước đoạt "Bảo Văn Hầu" (保文侯)^[12]. Khi ra quyết định ban thơm, Thái Tông còn nói: "Trẫm không tồn tại khanh, thì đâu sở hữu thời nay. Khanh hãy nỗ lực nhằm nằm trong được đầy đủ vẹn về sau"^[13].

Đầu năm Mậu Dần, niên hiệu chỉ Phù loại 6 (1278), mon 3, Chiêu Thánh Công Chúa- Lý thị chết thật, lâu 61 tuổi hạc. Bà chết thật sau ngay sát một năm tròn trĩnh đối với Trần Thái Tông (qua đời năm 1277). Khi bà Chiêu Thánh được gả cho tới Lê Phụ Trần thì bà tiếp tục ở vào thời gian năm 40 tuổi hạc, nhị người sinh sống cùng nhau hai mươi năm, sinh rời khỏi nam nhi là Thượng Vị Hầu Lê Tông, đàn bà là Ứng Thụy Công Chúa thương hiệu là Khuê. Chính sử ko chép điểm mai táng và lễ thức của bà Chiêu Thánh, và mặc dù Lúc chết thật bà vẫn đơn giản "Chiêu Thánh Công chúa", tuy nhiên hậu thế vẫn thông thường gọi bà theo gót tôn hiệu "Lý Chiêu Hoàng".

Nhìn nhận[sửa | sửa mã nguồn]

Cuộc đời của Lý Chiêu Hoàng thông thường được nhìn nhận là thảm kịch Lúc trở nên con cái rối chủ yếu trị khi còn vượt lên nhỏ. Có một vài chủ kiến việc đền rồng Lý Bát Đế (tức Đền Đô) chỉ thờ 8 vị ngọc hoàng căn nhà Lý là vì như thế sụp tội Lý Chiêu Hoàng làm mất đi căn nhà Lý, mặt khác còn nhận định rằng người đương thời lên án và coi trách cứ nhiệm trọn vẹn bởi Lý Chiêu Hoàng. Trước đôi mắt, địa thế căn cứ nhập cuốn sách chủ yếu sử tiên phong hàng đầu của nước ta là Đại Việt sử ký toàn thư được biên soạn nhập thời Lê sơ, cõi tục Lê phán xét việc triều Lý mất mặt trọn vẹn bởi số trời nhưng mà ko nên là lỗi một cá thể kể từ Lý Chiêu Hoàng. Sử gia Ngô Sĩ Liên Lúc bàn về sự việc này còn có nói:

Bên cạnh cơ, về sự việc tái mét thơm của Chiêu Hoàng nhưng mà người sáng tác là Trần Thái Tông, sách Toàn Thư chê trách cứ nặng nề câu nói. việc căn nhà Vua đem bà là bà xã cũ, không chỉ có vậy còn là một Cựu Hoàng Đế, gả cho tới Lê Phụ Trần là đàn tôi. Ngô Sĩ Liên viết lách gay gắt: "Vua tôi căn nhà Trần khinh thường đạo bà xã ông chồng lại thấy ở trên đây đợt nữa".

Sự việc sau tử vong của Lý Chiêu Hoàng nối tiếp được bốt thổi với thật nhiều truyền thuyết. Sách Việt Sử Tiêu Án, một cuốn sử đời Lê Trung Hưng bởi Ngô Thì Sĩ biên soạn tiếp tục sở hữu chép lại thuyết dân gian ngoan rằng bà tiếp tục nhảy hồ nước tự động sát. Nguyên văn: "Bà Chiêu Thánh mất mặt. Bà đã trở nên giáng là Công Chúa, rồi gả cho tới Phụ Trần, lúc ấy mất mặt tiếp tục 61 tuổi hạc. Hiện ni ở tỉnh Bắc Giang, sở hữu váy đầm Minh Châu, thân thiện váy đầm sở hữu phiến đá lớn, người tớ để lại rằng bà Chiêu Thánh cắp hòn đá nhảy xuống váy đầm nhưng mà bị tiêu diệt, bên trên bờ váy đầm sở hữu miếu Chiêu Hoàng. Đó là thổ dân điểm cơ bênh vực hồi mộ cho tới bà Chiêu Hoàng nhưng mà đề ra thuyết ấy! Bà Chiêu Hoàng nhất sinh rời khỏi là kẻ dâm cuồng, lấy ông chồng ko một vừa hai phải lứa song, đâu còn tiết trinh như câu nói. người tớ truyền lại". Do thời đại tiếp tục trôi qua loa, thời kỳ Lê trung hưng tiếp tục sở hữu tầm nhìn hà khắc rộng lớn với chuyện về Lý Chiêu Hoàng, cạnh bên chê bai chúng ta Trần như cũ thì cuốn sách này cũng phê phán Lý Chiêu Hoàng rất rộng lớn trong các công việc tái mét giá chỉ này. Ngoài đánh giá và nhận định Chiêu Hoàng "nhất sinh là kẻ dâm cuồng" như bên trên, thì còn tồn tại phán xét khác:

Học fake Lê Thái Dũng nhập cuốn "Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió" sở hữu ghi lại một tương truyền rằng trước lúc chết thật, bà Lý Chiêu Hoàng tiếp tục về thăm hỏi quê Cổ Pháp (Bắc Ninh) và chết thật bên trên cơ. Khi mất mặt, tóc bà vẫn đen giòn nhánh, môi vẫn đỏ hỏn như son, má vẫn tươi tỉnh như hoa đào^[14], cũng vì như thế những vấn đề này nhưng mà nhập sách còn kể một fake thiết rằng Lý Chiêu Hoàng được gả cho tới Lê Phụ Trần là một trong những "thế thân", nhưng mà Lý Chiêu Hoàng thực tiễn vẫn tồn tại ở nhập cung, hoặc tiếp tục chết thật, hoặc tiếp tục xuống tóc, tuy vậy những điều bên trên nhưng mà Lê Thái Dũng biên chép đều chỉ mang ý nghĩa truyền mồm của dân gian ngoan, trọn vẹn ko sẽ là bệnh cứ. Sau Lúc mất mặt, chủ yếu sử ko chép về điểm Lý Chiêu Hoàng được mai táng, tuy vậy ko biết kể từ khi nào nhưng mà sở hữu vấn đề rằng Lý Chiêu Hoàng được mai táng ở bìa rừng Báng, phía tây Thọ Lăng Thiên Đức (nơi mai táng của những vị Vua căn nhà Lý), vì vậy cõi tục sau lập đền rồng thờ gọi là Long Miếu (đền Rồng) - lúc bấy giờ bên trên Đình Bảng, thị xã Từ Sơn, (tỉnh Bắc Ninh)^[15]. Cũng theo gót Lê Thái Dũng, sở dĩ Lý Chiêu Hoàng ko được thờ cộng đồng bên trên đền rồng Đô nhưng mà nên thờ riêng rẽ vì như thế bà là kẻ bị coi là sở hữu tội với dòng tộc Lý Lúc nhằm mất mặt căn nhà Lý^[14].

Nhà thơ Tản Đà sở hữu bài xích thơ Vịnh Lý Chiêu Hoàng như sau:

Xem thêm: huỳnh my là ai

Quả núi Tiên Sơn sở hữu lưu giữ công

Mà em đem nước nhằm theo gót chồng

Ấy ai láu lỉnh tài dan díu

Những chuyện hoa tình sở hữu biết không?

Một gốc mận già^{[chú quí 12]} thôi cũng phải

Hai trăm năm lẻ thế là xong

Hỏi thăm hỏi sư cụ miếu Chân Giáo

Khách khứa căn nhà ai áo nón sầm uất.

Ở Từ Sơn (Bắc Ninh) vẫn tồn tại câu ca dao thác câu nói. Chiêu Hoàng trách cứ Trần Cảnh về sự việc này:

Trách người quân tử bạc tình

Chơi hoa rồi lại bẻ cành phân phối rao!^[16]

Hậu duệ[sửa | sửa mã nguồn]

• Với Trần Thái Tông Trần Cảnh (có nghi ngờ vấn):

1. Hoàng hoàng thái tử Trần Trịnh (陳鄭), ko ghi rõ ràng là Chiêu Hoàng sinh rời khỏi ở ngẫu nhiên sách sử nào là. Trong sách Toàn thư, Thái tử Trịnh ko được ghi năm sinh nhưng mà chỉ ghi hôm ấy mất mặt, Ngô Sĩ Liên bèn cho rằng "vừa sinh rời khỏi tiếp tục mất", chứ trọn vẹn ko chắc chắn là Thái tử là một vừa hai phải sinh tiếp tục mất mặt, càng ko nói đến việc Thái tử bởi Chiêu Hoàng sinh ra^[17].

• Với chỉ Văn Hầu-Thiếu Sư-Lê Phụ Trần:

1. Lê Tông (黎琮)^[18], nam nhi có một không hai, được ban tước đoạt Thượng Vị Hầu. Có suy luận đó là chỉ Nghĩa Vương-Trần Bình Trọng.
2. Ứng Thụy Công Chúa, thương hiệu Khuê (珪)^[18], đàn bà có một không hai. Không rõ ràng hành trạng. Tiểu thuyết của Lê Thái Dũng gọi là "Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió" sở hữu vấn đề ghi nhập "Niên biểu Lý Chiêu Hoàng" rằng công chúa lấy Trạng Nguyên-Trần Cố, quê quán ở xã Phạm Triền, thị trấn Thanh Miện, phủ Hạ Hồng, lộ Hải Đông (nay là thôn Phạm Lý, xã Ngô Quyền, thị trấn Thanh Miện, Hải Dương), đỗ Kinh trạng vẹn toàn khoa Bính Dần. Hiện ko rõ ràng Lê Thái Dũng lấy vấn đề này ở đâu.

Quan hệ với Trần Bình Trọng[sửa | sửa mã nguồn]

Không sở hữu bất kì biên chép lịch sử dân tộc nào là thân thiện Lý Chiêu Hoàng với Trần Bình Trọng sở hữu mối quan hệ ruột rà gì hay là không.

Sách Toàn thư chỉ nói: "Vương (tức chỉ Nghĩa Vương Trần Bình Trọng) là loại dõi Lê Đại Hành", và PGS. Tiến sĩ Trần dựa Chí nhập cuốn "Bối cảnh lăm le đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn" tiếp tục phụ thuộc "Lê triều miêu duệ" và "Cổ Mai bi ký" nhằm giả thiết Trần Bình Trọng là con cái của Lê Phụ Trần, và Trần dựa Chí nhấn mạnh vấn đề "nếu Phụ Trần chỉ lấy 1 mình Chiêu Thánh Công chúa" thì Trần Bình Trọng rất có thể là con cái của Lê Phụ Trần với Lý Chiêu Hoàng^[19]. Nếu thực sự như thế, thì Lý Chiêu Hoàng là nước ngoài tổ kiểu mẫu nhiều đời của Trần Minh Tông-Trần Mạnh - con cháu 4 đời của Trần Thái Tông, vì như thế u của Minh Tông là Chiêu Từ Hoàng Thái Hậu - đàn bà của Trần Bình Trọng.

Trong văn hoá đại chúng[sửa | sửa mã nguồn]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Nguồn tham ô khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Ngô Sĩ Liên (1697). Đại Việt sử ký toàn thư.
• Khuyết danh (1377). Đại Việt sử lược.
• Lê Tắc. An Nam chí lược.
• Lê Thái Dũng (2008). Giở trang sử Việt. NXB Đại học tập Quốc gia thủ đô hà nội.
• Lê Thái Dũng (2011). Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió. NXB Văn học tập. Bản gốc tàng trữ ngày 27 tháng bốn năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng bốn năm 2021.
• Trần dựa Chi (2005), Bối cảnh lăm le đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn, NXB thủ đô hà nội.
• Nguyễn Tường Phượng (1996), Tuyển tập dượt Nguyễn Tường Phượng, NXB Văn học tập.

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Lý Chiêu Hoàng là vị "Nữ hoàng" có một không hai tuy nhiên ko nên là "vị vua nữ giới giới" có một không hai, vày trước cơ Trưng Trắc tiếp tục lên thực hiện Nữ vương vãi.
   Việc này rất có thể lý giải như sau: "Nữ vương" và "Nữ hoàng" đều Tức là vị quân căn nhà đem nam nữ nữ giới, tuy nhiên ngọc hoàng là tước đoạt hiệu song lập và thông thường sẽ là to hơn tước đoạt Vương. Trưng vương vãi là "Nữ vương", còn Chiêu Hoàng là "Nữ hoàng", cả nhị bà đều là kẻ có một không hai đem tước đoạt hiệu của tớ, tuy nhiên cả nhị bà đều là Nữ quân căn nhà của lịch sử dân tộc nước ta.
2. ^ Các quan tiền Nội thị kiểu như Thị vệ của triều Nguyễn, đều ko nên là kẻ bị thiến (hoạn quan). Lúc này cơ chế cung đình vẫn ko vượt lên nóng bức về tính chất "bất khả xâm phạm" của phái mạnh đáp ứng nhập cung.
3. ^ Có chủ kiến vì như thế Chiêu Thánh là nữ giới nên thời điểm này xứng đáng lẽ nên gọi là "Hoàng thái nữ", tuy nhiên trong sách Toàn thư đúng chuẩn ghi thương hiệu là "Hoàng thái tử". Nguyên bởi có lẽ rằng chữ "Tử" (子) vốn liếng dĩ nhập thời xưa cũng chỉ cả nam nhi lẫn lộn đàn bà. Ví dụ ấy sở hữu Công tử Khuynh, rồi nhập Luận ngữ sở hữu đoạn: "Khổng Tử dĩ kì huynh chi tử thê chi" (孔子以其兄之子妻之), nghĩa "Khổng Tử lấy con gái của anh ý mình gả cho tới [ông Nam Dung]).
4. ^ Nguyên văn bạn dạng chữ Hán: 冬十月，詔昭聖公主爲皇太子以傳位，帝出家，居大内真教禪寺。昭聖即位，改元天彰有道元年，尊號曰昭皇。
5. ^ Nguyên văn bạn dạng chữ Hán: 冬十月，詔選内外官員子弟充内色役，六火侍宫外，祗侯、内人侍内，日夜番上侍從。
   Chức "Lục hỏa Thị cung ngoại" có lẽ rằng là 6 group (hỏa) trực phía bên ngoài cung, còn "Chỉ hầu" hoặc "Chi hậu", nằm trong "Nội nhân Thị nội", đều là những chức hầu thân mật Thiên tử, ở trong khối hệ thống Nội thị sảnh (内侍廳). Hệ thống này tế bào phỏng theo phong cách Hán-Đường, sử dụng cả thái giám (người bị thiến) lẫn lộn sĩ nhân thông thường, xuất hiện nay khoảng tầm đầu triều Lý^[7]. Do những chức này đáp ứng sở hữu ca riêng rẽ nhập tẩm năng lượng điện cá thể ở trong nhà Vua, nhưng mà hậu phi lại ở chống không giống, nên nên đời xưa bạn không nên người đảm nhận là thái giám.
6. ^ Đều là những chức quan tiền đảm nhận việc hầu cận ngọc hoàng, trực nằm trong Nội thị sảnh.
7. ^ Lưu ý cho tất cả những người tra cứu vãn, sách "Đại Việt sử lược" bạn dạng gốc đã trở nên đem quý phái Trung Quốc cùng rất nhiều cỗ sử liệu không giống sau tiến trình Minh nằm trong vào thời gian cuối đời Trần. Tư liệu được tìm hiểu thêm thời điểm hiện tại thực ra khởi nguồn từ sách "Việt sử lược" được những học tập fake Trung Quốc thuế tập dượt lại rồi biên soạn nhập pho đại bách khoa Khâm lăm le tứ khố toàn thư bên dưới triều đại căn nhà Thanh. Vì vậy nhưng mà sách này tiếp tục giáng tước đoạt vị hoàng tộc của toàn bộ triều đại nước ta được biên lại xuống tước đoạt Vương.
8. ^ Cuốn sách Sử lược này được ghi nhập đời Trần, vì vậy, ko thể ghi húy của Trần Thái Tông, chỉ rất có thể ghi rời trở thành ["Mỗ"].
9. ^ Bản chữ Hán: 王以女主而幼為憂，召馮佐周謀曰："朕以不德，獲戻於天，絶無繼嗣，傳位於女。以一隂而御羣陽，衆所不與，必致悔亡。以吾觀之，莫若逺法唐堯，近體仁祖，擇其賢者而授之。今所見太尉仲子某，年雖冲幼，相貌非常，必能濟世安民。欲以為子，而主神器。仍以昭王配之。卿等為朕言於太尉。"太祖亦未之信。左輔阮正吏謂太祖曰："阮氏之有國也，賢君六七作，其餘德遺澤，入人也深。一旦遽以異姓為嗣，意其試之以觀我何如耳。茍因而受之，天下必謂太尉實有篡逆之志。"太祖欲從之，上品奉御陳守度曰："左輔之言非也。假如上王有子，反欲遜於二郎，揆之於義，則不可奉詔。今以無嗣，欲擇賢而付之，此乃上王逺法堯舜之真讓，又何疑哉？况天位不可久曠，而上王遜避之意已决，别選他姓為嗣，雖欲不臣事之，其可得乎？且上王以二郎為嗣，乃天意也。天與不取，反受其咎。願太尉熟思之。"冬十二月，命内侍判首馮佐周、内行遣左司郎中陳智宏，將内外文武臣僚，領龍舟，備法駕，赴星罡府，迎我太宗。以是年十二月初一日受禪，即位於天安殿，尊順貞皇后為太后，降昭王為昭聖王后，改元建中。太上王與其母譚太后出居扶列寺，號惠光禪師。以建中二年八月丙戌，薨於善教寺，廟號惠宗，在位十五年有竒。改元者一，曰建嘉，凡十五年。壽三十三，殯於安華府寳光寺。
10. ^ Ý phát biểu Chu Thế Tông Sài Vinh, ông vốn liếng là quả đât anh của Sài thị - bà xã Chu Thái Tổ đời Ngũ đại Thập quốc. Về sau Sài Vinh được tạo con cái nuôi của Chu Thái Tổ, nối mái ấm Chu.
11. ^ Học fake Trần dựa Chi địa thế căn cứ nhập "Cổ Mai bi ký" và "Lê triều miêu duệ" nhận định rằng Lê Tần là con cái của danh tướng tá Lê Khâm - người dân có công gom Trần Thái Tổ Trần Thừa tiến công dẹp Hoài Đạo vương vãi Nguyễn Nộn. tin tức này vẫn đơn giản phụ thuộc bia ký nằm trong phả hệ được biên soạn nhập đời sau, trong lúc những sách đương thời ngoài kể Lê Tần là kẻ Ái Châu rời khỏi thì cũng ko phát biểu gì thêm thắt.
12. ^ Mận là chữ "Lý" (李), ám chỉ căn nhà Lý tiếp tục suy.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Nhà Lý
• Nhà Trần
• Trần Thái Tông
• Trần Thủ Độ
• Lý Huệ Tông
• Hoàng hậu Thuận Thiên
• Lê Phụ Trần
• Linh Từ Quốc Mẫu
• Trần Liễu

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

• Vụ đập nát nhừ nhằm xây mới nhất đền rồng thờ Lý Chiêu Hoàng bên trên báo Thanh Niên, rời khỏi ngày 12 tháng bốn năm 2009.