Tấn Tuyên Đế | |
---|---|
![]() Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế- Tư Mã Ý Bạn đang xem: tư mã ý là ai | |
Tên | |
Tự | Trọng Đạt (仲達) |
Thông tin cậy chung | |
Thế lực | Tào Ngụy |
Chức vụ | Thái phó |
Sinh | 179 Ôn, Tiêu Tác, Hà Nam (Trung Quốc) |
Mất | 7 mon 9, 251 |
Miếu hiệu | Cao Tổ(晋高祖) |
Thụy hiệu | Tuyên Hoàng Đế (宣皇帝) |
Tư Mã Ý (chữ Hán: 司馬懿; 179 – 7 mon 9, 251), biểu tự động Trọng Đạt (仲達), là ngôi nhà chủ yếu trị, ngôi nhà quân sự chiến lược đáp ứng nước Tào Ngụy thời kỳ Tam Quốc nhập lịch sử vẻ vang Trung Quốc. Ông cũng chính là người đặt điều chân móng mang lại ngôi nhà Tây Tấn thay cho thế ngôi nhà Nguỵ.
Ông đem công rộng lớn đảm bảo an toàn được Tào Ngụy trước những cuộc Bắc trị của Gia Cát Lượng. Sau một khoảng tầm thời hạn lâu năm nhẫn nhịn Tào Sảng nhằm ngóng thời cơ, ông đang được tổ chức một cuộc lật ụp ngoạn mục nhập năm 249, khiến cho nhà vua Nguỵ chỉ từ tồn bên trên trên lý thuyết. Từ tê liệt địa điểm quyền lực tối cao nhất của ông nhập triều đình ngôi nhà Ngụy đang được nối tiếp được fake giao phó mang lại nhì con cái ông là Tư Mã Sư và Tư Mã Chiêu cầm quyền lực tối cao thực tiễn ở trong phòng Ngụy, tạo ra nền móng mang lại con cháu của ông là Tư Mã Viêm soán mái ấm Ngụy, xây dựng ngôi nhà Tấn, thống nhất Trung Hoa, xong xuôi thời kỳ Tam Quốc.
Sau Khi ngôi nhà Tấn xây dựng, Tư Mã Ý và được con cháu bản thân truy tôn thụy hiệu là Tuyên hoàng đế (宣皇帝), miếu hiệu là Cao Tổ (高祖), nên còn được gọi là Tấn Cao Tổ (晉高祖) hoặc Tấn Tuyên Đế (晋宣帝).
Thiếu thời[sửa | sửa mã nguồn]
Gia tộc Tư Mã tự động cho chính mình là con cái con cháu của Cao Dương, hậu duệ của Trùng Lê, hạ quan liêu Chúc Dung. Từ thời viễn cổ cho tới triều Thương đều lưu giữ chức Hạ quan liêu. Đến thời ngôi nhà Chu, Hạ quan liêu thay đổi trở nên Tư Mã. Thời vua Chu Tuyên vương vãi, tiên tổ Trình Bác Hưu Phụ đem công bình tấp tểnh Từ Châu nhưng mà phong chúng ta Tư Mã trở nên quý tộc. Đời loại 12, Tư Mã Ngang theo gót Hạng Vũ khử Tần, được ban tước đoạt Ân vương vãi, đóng góp đô ở quận TP Hà Nội. Thời ngôi nhà Hán, gia tộc Tư Mã đời đời kiếp kiếp đều ở trên đây.
Cha Tư Mã Ý là Tư Mã Phòng (司馬防), u là Kỳ Đình (奇庭). hộ gia đình ông đem tám người nam nhi. Mỗi người đều phải sở hữu một hiệu kết thúc giục bằng văn bản Đạt. Do tê liệt, bằng hữu chúng ta đều được gọi cộng đồng là Tư Mã Bát Đạt (司馬八達). Đây là 1 trong những thuật ngữ nhằm tỏ lòng kính trọng, bởi vì những group tám anh hùng tài năng không giống trong số thời kỳ trước đều và được gọi Theo phong cách này.[1]
Gia đình Tư Mã Ý lúc đầu sinh sống bên trên đế đô Lạc Dương. Khi Đổng Trác tàn đập Lạc Dương và dời đô cho tới Trường An, anh trai Tư Mã Ý là Tư Mã Lãng đang được dẫn mái ấm gia đình về quê cũ ở Huyện Ôn và tiếp sau đó Dự kiến rằng điểm ấy tiếp tục trở nên mặt trận nên nối tiếp fake về Lê Dương (黎陽).
Năm 194, Khi Tào Tháo tiến công nhau với Lưu Bị, Tư Mã Ý lại fake mái ấm gia đình về Ôn thị xã.[2]
Dưới trướng Tào Tháo[sửa | sửa mã nguồn]
Những nguyên vẹn nhân nói tới việc Tư Mã Ý đáp ứng bên dưới trướng Tào Tháo đem khác lạ, tuy nhiên ông đang được đồng ý phục vụ thứ nhất nhập phe Tào Tháo ở tuổi hạc tía mươi. Theo Tấn thư, Tư Mã Ý rằng ngôi nhà Hán tiếp tục nhanh gọn lẹ xong xuôi, và ko thấy đem mô tơ thâm nhập phe Tào, vốn liếng đã sở hữu quyền trấn áp của Nhà Hán. Ông đang được kể từ chối những điều chào của Tào Tháo, viện cớ bản thân hiện nay đang bị dịch. Tào Tháo ko tin cậy nguyên nhân này, và phái người cho tới ngôi nhà ông nhập đêm tối nhằm đánh giá. tường trước điều này, Tư Mã Ý nằm trong chóng cả buổi tối ko động đậy.
Năm 208, Tào Tháo đang trở thành Thừa tướng tá và rời khỏi mệnh lệnh mang lại Tư Mã Ý cho tới tham ô chủ yếu, bảo rằng "Nếu ông tớ trốn tránh, hãy bắt lưu giữ." Sợ điều ko hoặc tiếp tục xẩy ra lúc còn kể từ chối, Tư Mã Ý sau cuối đồng ý lưu giữ chức Văn học tập duyện (文學掾).[3] Tuy nhiên, theo gót Ngụy lược, Tào Hồng, người em chúng ta của Tào Tháo, đang được đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới và để được thực hiện chúng ta với ông tớ, tuy nhiên Tư Mã Ý, vì như thế ko review cao Tào Hồng, đang được vờ vịt nhức nhối nên chống gậy gộc nhằm tách họp mặt ông tớ. Tào Hồng tức giẫn dữ cho tới bắt gặp Tào Tháo kể lại mẩu chuyện, tiếp sau đó Tào Tháo thẳng đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới bắt gặp. Chỉ lúc đó Tư Mã Ý mới nhất đầu tiên theo gót phe Tào.[4]
Dưới trướng Tào Tháo, ông chính thức thăng tiến bộ qua chuyện những phục vụ Đông Tào duyện (東曹掾), chức quan liêu phụ trách fake những quan liêu chức nhập thao tác, Chủ bộ (主簿) và Tư mã (司馬), chức quan liêu phụ trách tương hỗ và cố vấn.
Năm 215, Khi Tào Tháo vượt qua Trương Lỗ và bắt anh hùng này đầu mặt hàng, Tư Mã Ý đang được răn dạy Tào Tháo nối tiếp tiến bộ về phía phái mạnh cho tới Ích Châu, bởi vì Lưu Bị vẫn không yên tâm được quyền trấn áp ở tê liệt. Tuy nhiên, Tào Tháo không áp theo điều răn dạy này. Tư Mã Ý nằm trong số những cố vấn thúc dục Tào Tháo vận dụng khối hệ thống Đồn điền chế và cỗ vũ Tào Tháo lên cầm chức Ngụy Vương.[5]
Thời Tào Phi[sửa | sửa mã nguồn]
Thậm chí trước lúc Tào Tháo thất lạc, Tư Mã Ý đang được ngay cạnh với những người tiếp vị ông tớ là Tào Phi. Khi Tào Phi được lựa chọn thực hiện Thế tử ngôi nhà Ngụy năm 216, Tư Mã Ý trở nên trợ thủ ý hợp tâm đầu của Tào Phi. Khi Tào Tháo lăn tăn giữa những việc lựa lựa chọn Tào Phi và Tào Thực, Tư Mã Ý nằm trong số những người dân cỗ vũ Tào Phi và gom ông lên tiếp vị. Nhờ thế, Tư Mã Ý được Tào Phi không còn tin tưởng cậy.[3]
Sau Khi Tào Tháo bị tiêu diệt, Tào Phi tiếp vị trở nên Ngụy Văn Đế, Tư Mã Ý đang được nhập cuộc nhập việc hạ bệ và gạt Tào Thực ngoài vũ đài chủ yếu trị.[6] Ông được Tào Phi phong thực hiện Hà Tân đình hầu (河津亭侯), thăng Thừa tướng tá Trưởng sử (丞相長史), dần dần lên Thượng thư, Đốc quân rồi Ngự sử Trung thừa (御史中丞), cải tước đoạt vị trở nên An Quốc Hương hầu (安國鄉侯). Năm 221, ông được thăng Thị trung, kiêm Thượng thư Hửu phó xạ.
Năm 225, Tào Phi vậy quân tiến công Đông Ngô của Tôn Quyền, và giao phó mang lại Tư Mã Ý cai quan liêu đế đô Khi ông tớ vắng vẻ mặt mũi. Tào Phi coi Tư Mã Ý như Tiêu Hà, người được ca tụng về những góp sức lặng lẽ hâu phương trận chi phí.[5] Ngay sau thời điểm về bên, Tào Phi một đợt tiếp nhữa review cao Tư Mã Ý, phát biểu "Khi tớ đang được ở phía Đông, ông đang được ở lại đế đô đảm bảo an toàn nó ngăn chặn ngôi nhà Thục ở phía Tây. Khi tớ trở về phía Tây tiến công Thục, tớ tiếp tục lại nhằm ông ở lại ngăn chặn ngôi nhà Ngô ở phía Đông."[7] Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ được thăng chức Lục Thượng thư sự (録尚書事) (người hàng đầu những quan liêu thượng thư), ở thời khắc ấy đem quyền lực tối cao thực tiễn và trách cứ nhiệm như Thừa tướng tá.
Thời Tào Duệ[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 226, Khi Tào Phi đang được ngay gần bị tiêu diệt, ông phó thác người tiếp vị là Tào Duệ mang lại Tư Mã Ý, Tào Chân, và Trần Quần. Khi Tào Duệ trở nên Ngụy Minh Đế, ông đặc biệt tin cậy tưởng Tư Mã Ý và phong mang lại Tư Mã Ý chức Phiêu kỵ Đại tướng tá quân (驃騎大將軍)[8] cầm quyền trấn áp quân team bên trên Dự châu và Kinh châu (督荊豫二州諸軍事) vùng biên thuỳ thân thiết Ngụy và Ngô nhằm ngăn chặn những lực lượng của Tôn Quyền.
Trận Tân Thành[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 220, Khi Mạnh Đạt đầu mặt hàng Ngụy và được Tào Phi tin cẩn giao phó chức vận hành Tân Thành. Tư Mã Ý ko tin cậy ông tớ và can loại gián Tào Phi chớ trọng dụng Đạt, tuy nhiên chủ ý ko được nghe.[6] Năm 227, Mạnh Đạt chính thức những cuộc thương lượng với Ngô và Thục, hứa hứa hẹn tiếp tục xoay thanh lịch chống Ngụy Khi đem thời cơ. Tuy nhiên, ông đang được lưỡng lự trước những điều thúc dục của Gia Cát Lượng, và Gia Cát Lượng đang được buộc ông tớ nên hành vi bằng phương pháp bật mí ý ham muốn nổi loạn của Mạnh Đạt mang lại Thân Nghi, người đang được vậy quyền ở Ngụy Hưng (魏興). Khi Mạnh Đạt biết thủ đoạn đã trở nên lộ, ông tớ chính thức chiêu tập dượt binh mã nhằm hành vi.[9]
Sợ Mạnh Đạt cất binh ngay lập tức, Tư Mã Ý gửi mang lại ông tớ một bức thư nói:
- "Trước tê liệt, ông mặt hàng Ngụy và được phó thác đảm bảo an toàn biên thuỳ chống Thục. Người Thục xuẩn ngốc và vẫn ghét bỏ ông vì như thế ko Chịu đựng theo gót gom Quan Vũ. Khổng Minh cũng vậy, và ông tớ đang được dò la cơ hội xài khử ông. Có lẽ ông cũng nhận định rằng, tin cậy ông sẵn sàng nổi loạn chỉ là 1 trong những thủ đoạn của Lượng thôi."[10]
Mạnh Đạt gọi thư nhận định rằng bản thân không thể nguy hại gì nữa, và ko hối hả sẵn sàng. Ông tin cậy rằng Tư Mã Ý, đang được nên trấn lưu giữ vùng biên thuỳ thân thiết Ngụy và Thục, nên thất lạc mỗi tháng nhằm về bắt gặp Tào Phi van lơn quân rồi mới nhất cho tới Tân Thành được. Tuy nhiên, Tư Mã Ý ngay lập tức tức thời lên lối cho tới Tân Thành nhập 8 ngày, nhanh gọn lẹ vượt qua Mạnh Đạt còn còn chưa kịp sẵn sàng, và giết mổ ông tớ. Hành động này góp sức thẳng nhập thành công xuất sắc của Trận Nhai Đình khiến cho Tư Mã Ý càng có tiếng.
Chống Gia Cát Lượng[sửa | sửa mã nguồn]
Đại tư mã Tào Chân, người từng lãnh đạo cuộc phòng thủ ngăn chặn những cuộc Bắc trị của Gia Cát Lượng bị tiêu diệt năm 231, Tư Mã Ý lên thay cho chức và lượt thứ nhất đương đầu với những lực lượng của Gia Cát Lượng. Tư Mã Ý lưu giữ quân tháp canh trú, kế hoạch của ông là đợi mang lại quân Thục nên bắt gặp trở ngại vì như thế việc tiếp tế quân lương bổng. Ông tách giao đấu với quân Thục vào cụ thể từng trường hợp, và bị những tướng tá bên dưới quyền chế nhạo, chúng ta nhận định rằng ông là anh hùng nhút nhát.[11] Khi ko thể chống thủ mãi, ông đành nên cho những tướng tá tiến công những địa điểm của quân Thục, tuy nhiên chúng ta bị tiến công bại nặng nề và thất lạc 3000 quân, 500 cỗ giáp và 3000 nỏ.[12] Khi sau cuối Gia Cát Lượng nên tháo lui, Tư Mã Ý mệnh lệnh mang lại Trương Cáp xua đuổi theo gót, Trương Cáp bị phục kích và bị giết mổ, việc này nổi lên 2 ngờ vấn:
Xem thêm: 2 nghe si bi bat o tay ban nha la ai
- Tư Mã Ý mặc dù biết Gia Cát Lượng tiếp tục phục kích tuy nhiên vì như thế công ty trương ham muốn xài khử Trương Cáp nên đang được mượn đao giết mổ người.
- Tư Mã Ý đang được thực sự bị trúng tiếp của Gia Cát Lượng nên khiến cho Trương Cáp bị giết mổ.
Nguỵ lược viết: Quân Lượng lùi về, Tư Mã Ý sai Cáp xua đuổi theo gót, Cáp nói: "Quân pháp dạy dỗ, vây trở nên vớ nên phanh lối bay mang lại giặc, quân thù chạy đừng nên xua đuổi theo". Ý ko nghe. Cáp vạn bất đắc dĩ, nên tiến bộ binh. Vì quân Thục sắp xếp phục kích bên trên núi cao, cung nỏ phun loạn xị, Cáp bị trúng thương hiệu nhập bắp đùi."
Tuy nhiên, những ngôi nhà sử học tập không giống lại sở hữu chủ ý rằng việc Trương Cáp xua đuổi theo gót Gia Cát Lượng và bị phục kích tử trận ở Kiếm Các là vì chủ yếu công ty ý của Trương Cáp chứ không hề nên tự công ty ý của Tư Mã Ý.
Trận tiến công loại song thân Tư Mã Ý và Gia Cát Lượng ra mắt năm 234. Tư Mã Ý một đợt tiếp nhữa hiểu được yếu tố của quân Thục đó là tiếp lương bổng, và rời khỏi mệnh lệnh mang lại Tư Mã Chiêu lưu giữ quân chống thủ đợi quân thù mệt rũ rời. Hai lực lượng đang được đối đầu bên trên đồng bởi vì Ngũ Trượng. Dù rất nhiều lần bị Gia Cát Lượng khiêu chiến, Tư Mã Ý ko mang lại quân tiến công. Để khích động Tư Mã Ý, Gia Cát Lượng gửi mang lại Ý ăn mặc quần áo phụ nữ tất nhiên bức thư "`Trọng Đạt chui chui rúc nhập trở nên ko giám rời khỏi nghênh chiến, thì đem không giống chi phụ nữ, nếu còn muốn xưng danh là kẻ quân tử và còn biết liêm sĩ, thì nên ra phía bên ngoài trở nên đọ tài cao thấp, còn nếu không thì nên khoác cỗ ăn mặc quần áo này vào`". Các tướng tá Ngụy tức điên ham muốn rời khỏi tiến công. Để gạ gẫm dành riêng những tướng soái, Tư Mã Ý ghi chép thư mang lại nhà vua Tào Duệ van lơn rời khỏi tiến công. Tào Duệ biết ý của Tư Mã Ý không thích tiến công, nên mang lại Tân Tì rời khỏi răn dạy sĩ đảm bảo chất lượng lưu giữ điềm tĩnh.[13] Tư Mã Ý dành được mệnh lệnh của nhà vua, nên là cứ đóng góp chặt cửa ngõ trở nên ko rời khỏi. Gia Cát Lượng lại gửi một sứ fake cho tới khiêu chiến. Tư Mã Ý ko bàn luận việc quân nhưng mà chỉ chất vấn việc làm của Gia Cát Lượng. Sứ fake đáp Gia Cát Lượng đích thân thiết điều hành và quản lý toàn bộ việc làm rộng lớn nhỏ nhập quân, từ các việc giải pháp cho tới việc ăn uống hàng ngày của sĩ đảm bảo chất lượng, tuy nhiên phiên bản thân thiết Lượng lại ăn đặc biệt không nhiều. Tư Mã Ý tiếp sau đó đang được phát biểu với nằm trong hạ rằng Gia Cát Lượng ko thể sinh sống lâu.[14]
Sau tê liệt Gia Cát Lượng lao lực nhưng mà bị tiêu diệt, quân Thục lặng lẽ rút quân tuy nhiên lưu giữ kín việc ko trị tang. Tư Mã Ý, được dân địa hạt tin báo Lượng đang được bị tiêu diệt ngay lập tức xua quân truy kích. Tuy nhiên tướng tá Thục là Khương Duy và Dương Nghi mang lại quay trở lại fake cơ hội như ham muốn tiến công. Tư Mã Ý thấy vậy kinh rằng Gia Cát Lượng chỉ fake bị tiêu diệt ngay lập tức mang lại lùi quân. Việc Tư Mã Ý còn sinh sống nên quăng quật chạy trước một Gia Cát Lượng đang được bị tiêu diệt khiến cho người lúc đó đem câu nói: "Gia Cát bị tiêu diệt cũng xua đuổi được Trọng Đạt sống" (死諸葛嚇走活仲達). Khi Tư Mã Ý biết việc này, ông mỉm cười và nói: "Ta hoàn toàn có thể võ thuật với những người sinh sống, chứ không hề nên người bị tiêu diệt."[15]
Chiến dịch tiến công Công Tôn Uyên[sửa | sửa mã nguồn]
Sau Khi Vô Khâu Kiệm ko thể vượt qua những lực lượng của Công Tôn Uyên ở Liêu Đông, và Công Tôn Uyên đang được tự động phong thực hiện Yên Vương, Tào Duệ trao mang lại Tư Mã Ý trách nhiệm tiến công Công Tôn Uyên. Tư Mã Ý nhì lượt vượt qua Công Tôn Uyên bên trên mặt trận, và buộc ông tớ nên tháo lui về Tương Bình (襄平), và sẵn sàng vây hãm. Trời đột ngột ụp mưa rộng lớn khiến cho trận đánh loại gián đoạn, tuy nhiên ngay trong lúc mưa tạnh, Tư Mã Ý tung rời khỏi một cuộc tiến công tổng lực. Công Tôn Uyên và những con cái bị giết mổ Khi chạy trốn.[16]
Binh biến hóa khử Tào Sảng[sửa | sửa mã nguồn]
Khi Tào Duệ chuẩn bị bị tiêu diệt, ông nghi ngại Tư Mã Ý, và bố trí plan gạt Tư Mã Ý thoát khỏi triều đình của những người tiếp vị là Tào Phương.[17] Ông ham muốn phó thác Tào Phương cho tất cả những người chú là Tào Vũ (曹宇) với chức nhiếp chủ yếu, cùng theo với Hạ Hầu Hiến (夏侯獻), Tào Sảng, Tào Triệu (曹肇), và Tần Lãng (秦朗). Tuy nhiên, nhì vị quan liêu được ông tin cậy tưởng là Lưu Phóng (劉放) và Tôn Tư (孫資) ko thân thiết thiết với Hạ Hầu và Tào Triệu kinh hãi về sự việc được phong thực hiện những quan liêu nhiếp chủ yếu, và dò la cơ hội thuyết phục ông fake Tào Sảng (là người chúng ta thân thiết thiết) nằm trong Tư Mã Ý (khi ấy đang được lãnh đạo quân bên trên Cấp huyện(汲縣, nằm trong Tân Hương, Hà Nam ngày này, và là kẻ Lưu Phóng nằm trong Tôn Tư thân thiết thiết)[18] thực hiện nhiếp chủ yếu thay cho thế. Tào Vũ, Tào Triệu và Tần Lãng bị gạt ngoài plan.
Ban đầu, Tào Sảng và Tư Mã Ý nằm trong share quyền lực tối cao, tuy nhiên Tào Sảng nhanh gọn lẹ người sử dụng một trong những thủ đoạn chủ yếu trị nhằm tôn vinh Tư Mã Ý với những chức vụ như Đại Thái phó trong lúc gạt quăng quật quyền lực tối cao thực sự ngoài tay ông tớ. Tào Sảng tiếp sau đó thể hiện từng đưa ra quyết định cần thiết và ko cần thiết chất vấn chủ ý Tư Mã Ý. Nhanh chóng, vây cánh của Tào Sảng bao gồm Đặng Dương (鄧颺), Lý Thắng (李勝), Hà Yến (何晏), và Đinh Mật (丁謐),[19] những người dân được nghe biết về tài năng tuy nhiên thiếu thốn khéo léo, được giao phó những địa điểm quyền lực tối cao, và chúng ta trục xuất từng vị quan liêu ko nằm trong phe phái với bản thân ngoài triều đình.[20] Tư Mã Ý vẫn được cầm quyền lãnh đạo quân team (cả việc vượt qua cuộc tiến công rộng lớn của Đông Ngô năm 241), tuy nhiên không tồn tại quyền lực tối cao nhập triều đình.[21]
Năm 244, Tào Sảng muốn làm đem khét tiếng quân sự chiến lược của riêng biệt bản thân, tung rời khỏi một cuộc tiến công rộng lớn nhập thành phố Hồ Chí Minh biên thuỳ rộng lớn của Thục Hán ở Hán Trung (Hán Trung, Tứ Xuyên ngày nay), nhưng mà ko sẵn sàng kỹ lưỡng về phục vụ hầu cần. Hai mặt mũi ở thế giằng teo, tuy nhiên sau thời điểm những lực lượng Tào Ngụy không còn hoa màu, Tào Sảng buộc nên tháo lui với tổn thất rộng lớn về nhân mạng.[22] Tuy nhiên, mặc dù bại trận, Tào Sảng vẫn cầm thực quyền. Năm 247, Tư Mã Ý ngán chán nản với yếu tố hoàn cảnh hữu danh vô thực của tớ, cáo nhức nhối van lơn về vườn. Tào Sảng phái Lý Thắng cho tới dò la la đem nên Tư Mã Ý nhức nhối thiệt hay là không, Tư Mã Ý đóng góp fake và lừa được Lý Thắng.[23]
Năm 249, Tư Mã Ý rời khỏi tay. Khi Tào Phương và Tào Sảng ở phía bên ngoài thủ đô nhằm cho tới thăm hỏi mộ Tào Duệ thì Tư Mã Ý, với việc trợ gom của một trong những vị quan liêu chống Tào Sảng, tuyên tía dành được khẩu lệnh kể từ Quách thái hậu (vợ Minh Đế Tào Duệ), đóng góp toàn bộ những cổng trở nên Lạc Dương và gửi một thông tin cho tới Tào Phương, cáo buộc Tào Sảng kìm chế và lũng đoạn triều đình và đòi hỏi Tào Sảng nằm trong bằng hữu của ông tớ nên bị không bổ nhiệm. Tào Sảng hoảng kinh ko biết nên thực hiện thế nào là, thậm chí còn Khi và được cố vấn là Hoàn Phạm khêu ý đem Tào Phương chạy cho tới đế đô không giống ở Hứa Xương nhằm trị hịch gọi quân những trấn về ngăn chặn Tư Mã Ý, Tào Sảng chọn lựa cách đầu mặt hàng với lời hứa hẹn của Tư Mã Ý rằng tiếp tục mang lại ông tớ tích lại từng chức vụ. Tuy nhiên, Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ nuốt điều và hành quyết Tào Sảng nằm trong toàn bộ phe phái nằm trong chúng ta mặt hàng của mình vì như thế tội phản bội.[24]
Sau Khi lắc quyền, Tư Mã Ý cảnh giác gạt quăng quật toàn bộ nguyệt lão rình rập đe dọa tiềm ẩn với quyền lực tối cao của tớ. Ông nhanh gọn lẹ triển khai dự tính cướp đoạt bằng phương pháp buộc Tào Phương trao mang lại ông cửu tích - một tín hiệu thoán đoạt - và sau này lại kể từ chối. Vị vua 18 tuổi hạc Tào Phương không thể chút quyền lực tối cao nào là. Tuy nhiên, Tư Mã Ý đang được hàng phục lấy được lòng dân Khi xài khử biểu hiện tham ô nhũng và sự quan liêu liêu thời Tào Sảng, thăng chức mang lại một trong những vị quan liêu thanh liêm.
Sau vụ việc này, Tư Mã Ý được thăng Thừa tướng tá, tiến bộ tước đoạt An Bình quận công (安平郡公), nhập triều ko gọi thương hiệu. Thế tuy nhiên Tư Mã Ý vờ vịt khiêm nhượng,[8] chỉ nhận Thái phó, tước đoạt Vũ Dương hầu (舞陽侯). Sử sách gọi là Cao Bình Lăng chi biến (高平陵之變) hoặc Chính Thủy chi biến (正始之變).
Dẹp Vương Lăng[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 249, vị tướng tá nhiều quyền lực tối cao Vương Lăng (王淩), người cầm trách cứ nhiệm lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh kế hoạch Thọ Xuân (壽春, Lục An, An Huy ngày nay) thủ đoạn nổi dậy ngăn chặn quyền lực tối cao của Tư Mã Ý, nằm trong với việc giúp sức của Sở vương vãi Tào Bưu (曹彪) và cũng là 1 trong những nam nhi của Tào Tháo (người được dự tính tiếp tục lên thay cho Tào Phương).
Năm 251, Vương Lăng đang được sẵn sàng triển khai plan thì bị nhì vị quan liêu bên dưới quyền là Hoàng Hoa (黃華) và Dương Hoằng (楊弘) phản bội bật mí mang lại Tư Mã Ý. Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ tiến bộ quân về phía đông đúc trước lúc Vương kịp sẵn sàng và hứa tiếp tục buông tha mang lại ông tớ. Vương Lăng biết bản thân ko thể ngăn chặn và đầu mặt hàng, tuy nhiên một đợt tiếp nhữa Tư Mã Ý nuốt điều buộc Vương Lăng và Tào Bưu nên tự động sát. Tất cả mái ấm gia đình Vương Lăng rưa rứa mái ấm gia đình những người dân nằm trong phe phái của ông đều bị giết mổ.
Sau Khi mái ấm gia đình tôi đã trấn áp được nước Ngụy, Tư Mã Ý mệnh chung ngày 7 mon 9 năm tê liệt, hưởng trọn lâu 73 tuổi hạc. Thụy hiệu là Văn Trinh (文贞), sau cải Văn Tuyên (文宣), táng ở Thủ Dương đá (首陽山)(Tức bên dưới chân núi kiến thiết Thủ Dương Lăng của Tào Phi. Con trai ông là Tư Mã Sư lên thay cho quyền chấp chủ yếu Tào Ngụy.
Di sản[sửa | sửa mã nguồn]
Trương Đễ, quá tướng tá Đông Ngô thời Tam quốc, review ngôi nhà Tào Ngụy ko lấy được lòng dân, chúng ta Tư Mã đang được quá cơ sẵn sàng việc giành ngôi kể từ lâu[25]:
“ | Tào Tháo dẫu công quấn Trung Hạ, uy chấn tứ hải, (nhưng) ưu thích quyền thuật, chinh trị ko thôi, dân kinh oách nhưng mà ko ghi nhớ đức vậy. Phi, Duệ nối ngôi, còn tàn ngược rộng lớn, nhập xây cung thất, ngoài kinh hùng hào, đông đúc tây rong ruổi, ko năm nào là yên; chúng ta làm cho mếch lòng dân, đang được nhiều ngày rồi. Cha con cái Tư Mã Ý kể từ Khi cầm quyền, rất nhiều lần lập công, dẹp quăng quật khắt khe nhưng mà công bố ơn huệ, vì như thế chúng ta mưu kế vật thực hiện chúa nhưng mà cứu vãn trị căn dịch ấy, lòng dân theo gót về, đã và đang lâu rồi. Bởi thế Hoài Nam tía lượt loàn, nhưng mà phúc tâm ko rối; chết choc của Tào Mao, tứ phương chẳng động... Gốc rễ của mình vững chãi rồi, gian dối tiếp đang được lập rồi. | ” |
Sau Khi Nhà Đông Hán sụp ụp, niềm tin cậy của người xem chính thức thay cho thay đổi rằng quyền tiếp tục Nhà Hán và được fake thanh lịch ngôi nhà Thục Hán. Trước tê liệt, Tư Mã Ý được xem là anh hùng được ca tụng nhập Tấn thư và bên trên thực tiễn và được sùng bái. Sau tê liệt, Tư Mã Ý chính thức thất lạc thanh danh, một ý kiến được ghi lại nhập cuốn đái thuyết cổ xưa Tam quốc biểu diễn nghĩa. Trong đái thuyết này, Tư Mã Ý được tương khắc họa là 1 trong những anh hùng đặc biệt tham ô vọng, xảo trá, ko trung thực, chỉ đáp ứng quyền lợi dòng tộc và nhằm lại di tích nhằm những con cái cướp quyền lực tối cao về mang lại mái ấm gia đình. Về mặt mũi lịch sử vẻ vang, nhiều điều bình hoặc xích míc hoặc đơn giản và giản dị ko tồn bên trên và nhịn nhường như được lấy kể từ những Điểm lưu ý tưởng tượng của La Quán Trung hoặc kể từ những mẩu chuyện dân gian dối và được giữ lại qua không ít mới.
Bởi những góp sức của Tư Mã Ý mang lại ngôi nhà Tào Ngụy là đáng chú ý, cuộc thảo luận về di tích của ông nằm tại việc đâu là mô tơ hành vi của ông. Một cuộc thảo luận đang được kéo dãn dài đến tới tận ngày này và nhịn nhường như sẽ không còn lúc nào xong xuôi, về sự việc Tư Mã Ý đem ý gom Tào Ngụy như Hoắc Quang đã trải thời ngôi nhà Hán, hoặc ông hành vi là vì như thế tham ô vọng giành ngôi, như ngôi nhà Tân đem thời hạn tồn bên trên ngắn ngủn ngủi của Vương Mãng. Tuy nhiên, ông đang được bị tiêu diệt chỉ vài ba năm sau thời điểm giành lại quyền lực tối cao kể từ Tào Sảng, ko nhằm lại câu vấn đáp rõ nét về những dự định của ông cho những mới sau.
Về sau, nam nhi ông Tư Mã Chiêu được phong Tấn vương vãi, ông được nam nhi truy tôn thực hiện Tấn Tuyên Vương (晋宣王). Đến Khi con cháu nội ông là Tư Mã Viêm lập rời khỏi ngôi nhà Tấn, Tư Mã Ý được truy tôn thực hiện Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế (高祖宣皇帝).
Truyền thuyết[sửa | sửa mã nguồn]
Một truyền thuyết về Tư Mã Ý bảo rằng ông hoàn toàn có thể xoay đầu 180° bên trên cổ để xem về ở phía đằng sau nhưng mà ko cần thiết xoay người. Đặc điểm đó sẽ là tương tự con cái chim cú.[26] Truyền thuyết cũng bảo rằng Khi Tào Tháo nghe được về sự việc này và ham muốn tự động bản thân kiểm tra. Tào Tháo cho tới ở phía đằng sau Tư Mã Ý và gọi thương hiệu ông, và ngược thực đầu ông xoay được xung xung quanh.
Xem thêm: cẩm tiên tv là ai
Theo Tấn thư, Khi Tào Tháo biết việc này ông đặc biệt thận trọng với Tư Mã Ý, phát biểu rằng:
- "Người này ẩn ỉm tham ô vọng đồ sộ lớn".
Tào Phi về sau cũng đều có phán xét tương tự:
- "Người này hoàn toàn có thể không chỉ có đem dự định đơn giản và giản dị là 1 trong những thủ túc".
Trong trò đùa hiện tại đại[sửa | sửa mã nguồn]
Tư Mã Ý xuất hiện tại nhập loạt trò đùa Dynasty Warriors của Koei, lần thứ nhất ông xuất hiện tại ở Dynasty Warriors 2. Tư Mã Ý được thể hiện tại như 1 người xảo quyệt, tàn nhẫn và đặc biệt quan trọng kiêu ngạo với từng thành công. Trong trong cả trò đùa đối thủ cạnh tranh của ông là Gia Cát Lượng cho đến Khi ông này bị tiêu diệt ở cao nguyên trung bộ Ngũ Trượng, tỉnh Thiểm Tây. Trong Dynasty Warriors 6 ông có vẻ như ngoài khá không giống thay cho cái quạt lông bởi vì vuốt. Trong Dynasty Warriors 7, ông quay về dùng vậy Quạt lông mang tên "Fenghuang Wing" và là chỉ huy của nước Tấn (Jin) - một nước mới nhất của trò đùa.
Gia đình[sửa | sửa mã nguồn]
Tổ tiên[sửa | sửa mã nguồn]
- Tư Mã Tích (司馬錫) (tổ tiên xa).
- Tư Mã Ngang (司馬卬) (Tần mạt Ân vương vãi (秦末殷王), tổ đời 12).
- Tư Mã Quân (司馬鈞) (kị).
- Tư Mã Lượng (司馬量) (cụ).
- Tư Mã Tuấn (司馬儁) (ông).
- Tư Mã Phòng (司馬防) (cha).
Anh em[sửa | sửa mã nguồn]
- Anh trai: Tư Mã Lãng (司馬朗), tự động Bá Đạt (伯達).
- Em trai: Tư Mã Phu (司馬孚), tự động Thúc Đạt (叔達).
- Em trai: Tư Mã Quỳ (司馬馗), tự động Quý Đạt (季達). Thân phụ của Tư Mã Việt
- Em trai: Tư Mã Tuân (司馬恂), tự động Hiển Đạt (顯達).
- Em trai: Tư Mã Tiến (司馬進), tự động Huệ Đạt (惠達).
- Em trai: Tư Mã Thông (司馬通), tự động Nhã Đạt (雅達).
- Em trai: Tư Mã Mẫn (司馬敏), tự động Ấu Đạt (幼達).
Phu nhân[sửa | sửa mã nguồn]
- Trương Xuân Hoa, về sau được đặt điều thụy hiệu là Tuyên Mục Hoàng hậu (宣穆皇后).
- Phục phu nhân (伏夫人).
- Trương phu nhân (張夫人).
- Bách phu nhân (柏夫人).
Hậu duệ trực tiếp[sửa | sửa mã nguồn]
- Tư Mã Sư (司馬師), tự động Tử Nguyên (子元), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Được Tấn Vũ Đế truy tặng Thế Tông Cảnh hoàng đế (世宗景皇帝).
- Tư Mã Chiêu (司馬昭), tự động Tử Thượng (子上), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Sinh Tấn Vũ Đế Tư Mã Viêm, truy tặng Thái Tổ Văn hoàng đế (太祖文皇帝).
- Tư Mã Cán (司馬幹), tự động Tử Lương (子良), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Truy tặng Bình Nguyên vương (平原王).
- Tư Mã Lượng (司馬亮), tự động Tử Dực (子翼), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Nhữ Nam vương (汝南王), sau nhập cuộc Loạn chén bát vương vãi.
- Tư Mã Trụ (司馬伷), tự động Tử Tương (子將), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Lang Tà vương (琅邪王), tổ phụ của Tấn Nguyên Đế.
- Tư Mã Kinh (司馬京), tự động Tử Tá (子佐), mẹ: Phục phu nhân, thất lạc sớm, tước đoạt Thanh Huệ đình hầu (清惠亭侯).
- Tư Mã Tuấn (司馬駿), tự động Tử Tang (子臧), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Phù Phong Vũ vương (扶風武王).
- Tư Mã Dung (司馬肜), tự động Tử Huy (子徽), mẹ: Trương phu nhân, tước đoạt Lương vương (梁王).
- Tư Mã Luân (司馬倫), tự động Tử Di (子彝), mẹ: Bách phu nhân, tước đoạt Lang Tà quận vương (琅邪郡王). Sau nhập cuộc loàn chén bát vương vãi, cướp ngôi con cháu là Tấn Huệ Đế Tư Mã Trung, là nhà vua loại 3 ngôi nhà Tây Tấn.
- Nam Dương công chúa (南陽公主), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu.
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Gia Cát Lượng
- Tư Mã Chiêu
- Tư Mã Sư
- Tư Mã Viêm
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Sakaguchi 2005:158
- ^ ibid.
- ^ a b Tấn thư, quyển 1.
- ^ Ngụy lược
- ^ a b Tấn thư, quyển 1
- ^ a b Sakaguchi 2005:160
- ^ ibid.
- ^ a b Watanabe 2006:283
- ^ ibid.
- ^ ibid.
- ^ Sakaguchi 2005:161
- ^ Thục Chí, Gia Cát Lượng truyện.
- ^ Watanabe 2006:270
- ^ Watanabe 2006:272
- ^ Watanabe 2006:276, Sakaguchi 2005:161
- ^ Watanabe 2006:278
- ^ Sakaguchi 2005:204
- ^ ibid.
- ^ Watanabe 2006:280, Sakaguchi 2005:162
- ^ Sakaguchi 2005:50
- ^ ibid.
- ^ Sakamoto 2005:51
- ^ Watanabe 2006:281
- ^ Sakamoto 2005:162, Watanabe 2006:282
- ^ Tư trị thông giám. NXB Văn học tập. Tập 5 - Ngụy kỷ, quyển 10, trang 338-339
- ^ Tam Quốc bình giảng - Nguyễn Tử Quang, Nhà xuất phiên bản Tổng phù hợp An Giang, 1988
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Phòng Huyền Linh, Tấn thư quyển 1.
- Ngư Hoạn, Ngụy lược.
- La Quán Trung, Tam quốc biểu diễn nghĩa.
- Sakaguchi, Wazumi (ed.) (2005) 坂口和澄・著 Seishi Sangokushi Gunyu Meimeiden 『正史三國志群雄銘銘傳』 Kojinsha:Tokyo.
- Watanabe, Seiichi (ed.) (2006) 渡辺精一・監修 Moichidomanabitai Sangokushi 『もう一度学びたい 三国志』 Seitosha:Tokyo.
Bình luận